Sektorowa Rada ds. Kwalifikacji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo

Kompetencje, edukacja i rynek pracy w sektorze telekomunikacja i cyberbezpieczeństwo – dziś i jutro

Publikacja podsumowująca dotychczasową działalność Rady ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo

Link do pobrania raportu: images/raporty/Kompetencje_edukacja_i_rynek_pracy_w_sektorze_telekomunikacja.pdf

Pandemia sprawiła, że niemal 80% firm deklaruje zwiększone zapotrzebowanie w aspekcie narzędzi do pracy zdalnej.  Obecne czasy wymagają zastosowania nowych rozwiązań i technologii, które zapewnią płynność pracy z każdego miejsca na świecie, jak i bezpieczeństwo przechowywanych danych między innymi na home officowych komputerach.

W ramach działalności Sektorowej Rady ds. Kompetencji – Informatyka jak i Sektorowej Rady ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo przeprowadzone zostało badanie ‘Wpływ skutków pandemii koronawirusa na potrzeby kompetencyjne sektorów IT i TCB w konsekwencji rozwoju zastosowań technologii cyfrowych oraz kształtowania się nowego modelu pracy”. Badanie objęło przedstawicieli małych, średnich i dużych firm z sektora IT i TCB i zostało wykonane metodą CAWI i CATI w dniach 16 stycznia – 18 lutego na próbie 262 firm z sektora IT, telekomunikacja i cyberbezpieczeństwa z zachowaniem zasady reprezentatywności w poszczególnych sektorach.

Czytaj więcej...

Jakie potrzeby kompetencyjne w firmach teleinformatycznych ujawniła pandemia koronawirusa? Jakie kwalifikacje będą potrzebne w sytuacji prognozowanych skutków pandemii? Informacji na ten temat dostarczają wyniki wspólnego badania sektorowych rad TCB i IT.

Sektorowa Rada ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo (TCB) wspólnie z Sektorową Radą ds. Kompetencji – Informatyka (IT) sprawdziły, w jaki sposób pandemia i jej dotychczasowe skutki wpłynęły na potrzeby kompetencyjne w firmach z reprezentowanych przez nie sektorów. Celem wspólnie zorganizowanego badania jest identyfikacja kluczowych obszarów działań podejmowanych w warunkach pandemicznych i związanych z nimi strategicznych potrzeb kompetencyjnych. Chodzi o zdefiniowanie zarówno potrzeb ujawnionych już przez pandemię, jak i oczekiwanych w związku z prognozowanymi skutkami sytuacji pandemicznej.
Wyniki badania będą stanowić podstawę do tworzenia scenariuszy dla przyszłych działań szkoleniowych, edukacyjnych i doradczych w kontekście zapewnienia potrzebnych kwalifikacji i kompetencji, umożliwiających sprawne funkcjonowanie biznesu w obliczu istniejących zakłóceń oraz prognozowanych skutków pandemii. Efektem badania będzie ustalenie, czy i jakie kompetencje okazały się niezbędne i których brakuje bądź będzie brakować w najbliższym czasie w kontekście spodziewanych konsekwencji pandemii dla obu sektorów.

Czytaj więcej...

Z uwagi na tematykę Sektorowa Rada ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo oraz Sektorowa Rada ds. Kompetencji – Informatyka powołały wspólny Zespół Roboczy ds. oceny wniosku do ZSK.

W opinii Zespołu Roboczego przedstawiony dokument ma mylącą nazwę, ponieważ zakres wniosku dotyczy de facto Inspektora Ochrony Danych (IOD). Właściwe byłoby posługiwanie się tą nazwą od początku, gdyby nie fakt, że kwalifikacja ma dotyczyć sztucznie wyodrębnionego poziomu podstawowego, a nie pełnej kwalifikacji IOD. Ponadto firmy i instytucje są zainteresowane zatrudnianiem Inspektora Ochrony Danych z pełnymi kompetencjami. Trudno się więc spodziewać, żeby kandydaci byli zainteresowani nabywaniem cząstkowych kwalifikacji, które nie dają szansy zatrudnienia. Istnieje natomiast potrzeba sformalizowania warunków walidacji i certyfikacji dla Inspektorów Ochrony Danych (IOD) – obecnie takich brakuje. Jeżeli miałoby to się odbywać przez wpisanie do ZSK, to wniosek musiałby dotyczyć pełnych umiejętności IOD, a nie cząstkowych. Na rynku jest bowiem zapotrzebowanie, zgodnie z wymogami RODO, na zatrudnienie IOD z pełnymi kompetencjami i idącymi za tym odpowiedzialnościami. Przygotowanie odpowiedniego wniosku wymagałoby jednak dobrego rozpoznania rynku i warunków wykonywania na nim funkcji IOD, szerokich konsultacji ze środowiskami zajmującymi się ochroną danych osobowych i wypracowania w toku dyskusji i uzgodnień optymalnych założeń i warunków dla kwalifikacji.

Zobacz pełną wersję opinii (link)

Z uwagi na tematykę Sektorowa Rada ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo oraz Sektorowa Rada ds. Kompetencji – Informatyka powołały wspólny Zespół Roboczy ds. oceny wniosku „Obsługa i wykorzystywanie urządzeń cyfrowych”.

W opinii Zespołu Roboczego już sama nazwa przedstawionego dokumentu jest bardzo ogólna, myląca i nie wskazuje konkretnej kwalifikacji zawodowej. Nazwa sugeruje bardzo szerokie ujęcie zakresu tematycznego, co wskazuje raczej na kompetencje cyfrowe niż kwalifikacje zawodowe. Obsługa i wykorzystanie urządzeń cyfrowych należą dzisiaj do podstawowych kompetencji cywilizacyjnych, jako kwalifikacje cyfrowe mają charakter powszechny, stanowią podstawę funkcjonowania w społeczeństwie, trudno więc mówić o konkretnych grupach zainteresowanych uzyskaniem kwalifikacji z tego zakresu. Zainteresowani mają, gdzie nauczyć się obsługi komputerów, laptopów czy smartfonów lub uzupełnić swoją wiedzę z tego zakresu, jeśli mają taką potrzebę. Nikt jednak przy przyjmowaniu do pracy nie będzie od nich wymagał certyfikatów z obsługi urządzeń cyfrowych na poziomie podstawowym, gdyż jest to traktowane jako oczywista kompetencja cywilizacyjna. W stosunku do grup faktycznie wykluczonych potrzebne są natomiast raczej działania społeczne niż szkolenia zmierzające do uzyskania certyfikatu. W konsekwencji więc dalsze procedowanie tak zdefiniowanej kwalifikacji jest bezzasadne – obejmuje ona zbyt szerokie spektrum zagadnień na poziomie podstawowym, by mogła być uznana za kwalifikację zawodową, brakuje wskazania konkretnych, specyficznych obszarów i zakresów zastosowania, w ramach których mogłaby być rozwijana.

Zobacz pełną wersję opinii (link).

Z uwagi na tematykę i zakres merytoryczny ocenianego dokumentu, obejmujące cały rynek ICT, czyli zarówno informatykę, jak i telekomunikację oraz cyberbezpieczeństwo, Sektorowa Rada ds. Kompetencji – Informatyka i Sektorowa Rada ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo powołały wspólny Zespół Roboczy ds. oceny projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw, dotyczącego m.in. wdrożenia systemu monitorowania karier absolwentów szkół ponadpodstawowych, a także projektów uzasadnienia i oceny skutków regulacji.

W opinii Zespołu Roboczego w przesłanych do opiniowania dokumentach brak konkretnych, ściśle określonych oczekiwań co do efektów funkcjonowania systemu monitorowania karier absolwentów szkół ponadpodstawowych po jego wdrożeniu. Wyrażamy wątpliwość, czy do tego celu trzeba gromadzić tak szeroki zakres danych bez dokładnego określenia konkretnych celów ich przetwarzania. Pojawia się również pytanie, jaki będzie mechanizm zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony takich danych? Rozpoczęcie prac nad stworzeniem systemu monitorowania karier absolwentów szkół ponadpodstawowych należałoby zacząć od określenia potrzebnych efektów jego funkcjonowania. Należy pamiętać, że jedynie absolwenci szkół branżowych i techników po skończeniu szkoły zasilają rynek pracy, natomiast absolwenci liceów zwykle idą na studia i nie podejmują pracy zawodowej. W związku z tym warto zastanowić się, czy system monitorowania karier absolwentów nie powinien obejmować jedynie absolwentów szkół branżowych i techników. Niezrozumiałe również wydaje się przywoływanie przykładów rozwiązań funkcjonujących w innych krajach, natomiast w uzasadnieniu dla projektu nie wspomina się o doświadczeniach z funkcjonowania systemu wdrożonego już na rodzimym gruncie. Projekt budzi również wątpliwości natury ekonomicznej. Wdrożenie systemu będzie nakładało na wskazane w projekcie organy i instytucje (CIE, OPI, ZUS, OKE) nowe obowiązki. Na ich wykonanie nie przewiduje się jednak dodatkowych środków. Postulujemy zatem odesłanie przedstawionych przez MEN projektów do dalszych analiz i konsultacji.

Zobacz pełną wersję opinii (link).

Dla obszarów działania Sektorowej Rady ds. Kompetencji – Informatyka oraz Sektorowej Rady Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo najważniejszym dokumentem merytorycznym w konkursie jest „Opis kompetencji menadżerskich w zakresie transformacji cyfrowej”. Dokument ten w jego wstępnej wersji był już przedmiotem analizy wspólnego Zespołu Roboczego obu Rad. W wyniku analizy aktualnej wersji stanowiącej załącznik nr 12 dokumentacji konkursowej zespół roboczy sformułował następujące wnioski.

Sektorowa Rada ds. kompetencji –  Informatyka oraz Sektorowa Rada ds. Telekomunikacji i Cyberbezpieczeństwo wyrażają zaniepokojenie i rozczarowanie, iż konsultacjom społecznym tak ważnego projektu został poddany tylko jeden dokument, a mianowicie „Regulamin konkursu Akademia Menadżera MMŚP…”. Poddaje to w wątpliwość sens przeprowadzania konsultacji, które nie odnoszą się do części merytorycznej projektu, a wyłącznie do organizacyjnej strony konkursu.

Na podstawie „Opisu kompetencji…” nie jest jasne, kto ma być beneficjentem szkoleń mających na celu zwiększenie zdolności do transformacji cyfrowej MMŚP:  menadżerowie i właściciele firm, które chcą wdrażać transformację cyfrową, czy też menadżerowie transformacji cyfrowej. W dokumencie brak jest także konsekwencji i precyzji terminologicznej. Uważamy, że załącznik nr 12 w jego obecnej formie – jako istotny element dokumentacji konkursowej, wymieniony w Podrozdziale 5.6. - Zadania Regulaminu konkursu – nie może służyć jako podstawa do określonej w tym podrozdziale „2) refundacji wydatków dotyczących usług rozwojowych dla kadry menadżerskiej lub pracowników MMŚP przewidzianych do objęcia stanowiska kierowniczego, których potrzeba wynika z analizy z punktu 1) i które dotyczą nabycia lub podniesienia kompetencji zgodnych z OKMC, stanowiących załącznik nr 12 do regulaminu konkursu”.

Zobacz pełną wersję opinii (link)

Z uwagi na tematykę dokumentu „Program Rozwoju Kompetencji Cyfrowych do roku 2030” Sektorowa Rada ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo oraz Sektorowa Rada ds. Kompetencji – Informatyka powołały wspólny Zespół Roboczy ds. oceny Programu.

W opinii Zespołu Roboczego przedstawiony dokument nie jest programem. Diagnozuje on ogólnie wyjściową pozycję Polski pod względem konkurencyjności cyfrowej, posiłkując się wskaźnikiem gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI), ale nie sięga do innych źródeł, żeby wytypować obszary kompetencyjne, których wsparcie mogłoby istotnie poprawić sytuację. Nie ma jasno zdefiniowanego celu programu, któremu wydaje się przyświecać wiara, że kompetencje cyfrowe są patentem na „powszechną szczęśliwość”. Autorzy dokumentu nie próbują zdiagnozować, jakie kompetencje są kluczowe w nowoczesnej gospodarce w obszarze transformacji cyfrowej. Trudno więc zrozumieć, jaka jest koncepcja programu, czemu ma on w gruncie rzeczy służyć. Dokument robi wrażenie doraźnej kompilacji dotychczasowych aktywności państwa w obszarze cyfryzacji.

Zobacz pełną wersję opinii (link).

Firma badawcza Gartner szacuje, że nawet 30 proc. pracowników, którzy w pandemii przeszli na pracę zdalną, może już nigdy nie wrócić do biur. Z kolei z raportu Deloitte wynika, że prawie 60 proc. pracowników w Polsce oczekuje, że po pandemii nadal częściej będzie pracować zdalnie. Zatem kompetencje, które w związku z COVID-19 stały się dziś istotne, nie utracą swojego znaczenia. Wręcz przeciwnie, zapotrzebowanie na nie będzie nadal rosło – wynika z badania ankietowego przeprowadzonego przez Teleinfo24.pl dla Sektorowej Rady ds. Kompetencji Telekomunikacja i Cyberbezpieczeństwo.

Czytaj więcej...

Ocena sytuacji nie jest łatwa. Trudno w tej chwili w sposób jednoznaczny i precyzyjny określić długofalowe skutki pandemii koronawirusa dla sektora IT. Obserwowane obecnie wzmożone zainteresowanie produktami i usługami informatycznymi ze strony użytkowników ze wszystkich niemalże działów gospodarki wynika w głównej mierze z konieczności przestawienia się firm i instytucji na pracę zdalną. Szacuje się, że około 80% przedsiębiorstw w naszym kraju korzysta z rozwiązań typu home office. Wymaga to nie tylko dostępu do odpowiednich łączy i urządzeń do pracy zdalnej, ale też zapewnienia, utrzymania i rozwoju całego środowiska informatycznego niezbędnego do obsłużenia procesów biznesowych i administracyjnych w formie cyfrowej. Wiąże się to z zapotrzebowaniem na odpowiednią infrastrukturę, oprogramowanie, systemy przetwarzania danych, rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa, usługi w modelu chmurowym (cloud computing). 

Generalnie, pozycja i znaczenie sektora IT jako całości uległy wzmocnieniu. Rozwiązania informatyczne stały się bowiem de facto podstawą funkcjonowania wszystkich innych branż dotkniętych przez pandemię. Informatyka umożliwiła podtrzymanie ciągłości funkcjonowania firm i instytucji w sytuacji nagłej konieczności zastosowania mechanizmów izolacji społecznej. Dostarczyła i wciąż dostarcza narzędzi zapewniających sprawne działanie wielu organizacji w warunkach pandemii. Można powiedzieć, że stała się wręcz infrastrukturą krytyczną dla przedsiębiorstw i instytucji publicznych.

Czytaj więcej...